Daar waar uithangt

Kethelse Oranjefeesten toen en nu

Koninginnedag in Kethel op 30 april

De werkgroep Kethel van de Historische Vereniging Schiedam heeft in het maart nummer Scyedam 2006 een uitgebreid stuk gepubliceerd over Kethelse Oranjefeesten door de jaren heen.

Een terugblik:

Eind 1800 richtte de latere raadslid J.J. Verspeek, een man met verlichte ideeën, zowel de R.K. Hamonievereniging St. Radboud, Het Oranjecomitee en de Kethelse IJsclub op. Feesten werden gekoppeld aan festiviteiten rond het koninklijk huis en er werden oranjefeesten gevierd in Kethel.

In 1898 werd ter gelegenheid van de kroning van koningin Wilhelmina de Oranjevereniging ‘Wilhelmina’ Kethel opgericht. In Kethel werd drie dagen feest gevierd. Met kinderspelen, kermis, demonstraties van ruiterverenigingen, gekostumeerd voetballen, hardlopen met hindernissen, tonnetje steken, zandhappen, ringsteken, optochten, enz. In de eerste jaren op het land voor het Gemeentehuis aan de Schiedamseweg daarna even voorbij het Noordeinde op het terrein achter Arie Roodenburg, waar nu de Laan van Spaland. Omdat in de jaren zestig in Kethel veel nieuwbouw plaatsvond zijn bovenstaande feesten nog een aantal jaren gehouden achter de vogelwijk waar nog wat ruimte was. Dergelijke feesten waren in de zeventiger jaren geen publiekstrekkers meer. Totdat in de jaren negentig de Oranjevereniging het feest een nieuw impuls gaf door in het centrum van Kethel de vrijmarkt te verzorgen.

Noordeinde op weg naar het feestterrein

Familie en vrienden buiten het dorp kwamen speciaal voor de Oranjefeesten naar Kethel, zoals heden ten dage nog het geval is.

Tijdens de feesten was ook altijd een fotograaf in dorp. Na de feesten werd de etalage van groentewinkel Sosef (nu fietsenwinkel Ham) ontruimd om plaats te maken voor de foto’s met de bedoeling ze te kopen. Later werden de foto’s uitgestald in de winkel van Piet van Beurden.

Dr. Sauerstraat op weg naar het feestterrein

Koekoekslaan Koninginnedag heden

Het ringrijden of ringsteken heeft een speciale plek in mijn hart. In de jaren vijftig wordt de tilbury speciaal voor het ringrijden bewaard. ’s Morgens in alle vroegte wordt de tilbury met verse bloemen versierd. Men kon voor het winnen van het ringsteken maar ook voor de mooist opgetuigde tilbury een prijs winnen. Ook met losse paarden en hun berijders worden wedstrijden ringrijden gehouden.

Het optuigen 1938 Dr. Sauerstraat 1958

Koekoekslaan Schiedamseweg

De jury en winnaars van het ringrijden 1967

Published in:

on 15 april 2008 at 7:58 Comments (2)

Mobilisatie 1939

Mobilisatie is het in staat van paraatheid brengen van het leger. De term wordt gebruikt om de overgangssituatie tussen vrede en oorlog aan te duiden. Hiertoe behoort ook het oproepen van de militairen die met verlof zijn, het veiligstellen van strategische plekken en het vorderen van voertuigen en voorraden.

In Nederland werd in 1870, in 1914 en ook op 28 augustus 1939 de mobilisatie afgekondigd.

Mobilisatie was eigenlijk best leuk en in ieder geval wat anders.

Heel het land hielp mee ‘de jongens’ te verzorgen. Onder het motto, “met de breipen in de hand dient men ook het vaderland”, maakten vrouwen sjaals en kousen, wanten en kniestukken.

Zo sjokte Nederland door de mobilisatietijd. “Onze jongens”, stonden aan de grenzen, met warme wollen wanten en dito bivakmutsen. Ze groeven putten, bouwden versterkingen, marcheerden en mopperden en zongen van rats, kuch en bonen en van Blonde Mientje. Bijna niemand had er enig begrip van, ook nog niet op de negende mei van 1940, hoe nabij de catastrofe was.
Bron: Wikipedia

Ook voor Kethel betekende het militairen in het dorp. Twee foto’s waar er een ontspannen sfeer heerst tussen Nederlandse militairen en bewoners van de Kerklaan die op zaterdag hun straat schrobden.

Published in:

on 9 april 2008 at 13:15 Geef een reactie

Nostalgie en Poëzie rond de Verspeekpomp

De Verspeekpomp 1898-1914

Op verzoek van een aantal Kethels bewoners en met toestemming van Hans Verspeek, onderstaand het gedicht gemaakt door Kadia Verspeek rond 1900 over De Verspeekpomp. De Verspeekpomp is in 1914 van het Kruisplein verwijderd na de komst van de riolering en waterleiding. Aan mijn lezers de vraag waar is De Verspeekpomp gebleven. Hoe prachtig zou het zijn om hem weer in ere te herstellen, zonder zijn gebruikstoepassing uiteraard.

De Verspeekpomp

Al jaren heeft men ernaar gehaakt
En heel veel plannen zijn gemaakt
Maar spoedig van de baan geraakt
Wat hielp toch al dit plannen maken
Zonder tot een start te raken
Dit kon toch immers niets beduien
Daar enigen het steeds verbruien
Hun vuilnis alsmaar blijven struien
In ’t water van de Kerkelaan
Neen langer kon dat zo niet gaan
Te drinken was er niet veel aan
En voor ’t gebruik ook niets gedaan
Zo vaak al in de Raad besproken
Was weer de ure aangebroken
Dat het er weer geducht zou spoken
Benieuwd hoe men ’t er af zou stoken
Maar wat nu ieders aandacht trekt
Verspeek die vraagt het woord direct
Hij toont hun teek’ning en bestek
En geeft zich op als architect
Een opzichter zou hij niet dulden
Als hij dat postje eens vervulde
Dan nam hij op zich alle schulden
En kost ’t twaalfhonderd gulden
Hier was men gauw mee uitgepraat
En ieder was hier mee gebaat
Geen wonder dat de hele Raad
’t Verder aan hem overlaat
Het plan ging gauw tot daden rijpen
Daar kwam een schip met leidingpijpen
Die eens gebruikt dus te begrijpen
Dat men ’t roest eruit moest slijpen
Het roest of gaslicht liet niet los
Zij gingen scheep naar van den Bos
Daar schoongebrand en uitgerost
Men kan zich denken wat dat kost
Die pijpjes had men wel gelegen
Als er vergunning was verkregen
’t Heemraadschap nooit gauw genegen
Hield nu dat zaakje erreg tegen
Eind’lijk was ’t bezwaar opzij
En trok men aan de karrewei
De boom der Kerklaan was van klei
Waarin men diep de buisjes lei
Vanaf het dorp langs Bos en Baden
Langs Koollaan door de Hargkade
Den werkman was dit ook geen schande
Maar kwam dit werkje goed ter stade
Het aanplakbord werd eerst verzet
Toen graafde men een diepe pet
Daar stenen ringen ingezet
Zo ’t keldervocht haar loop belet
Om ’t water goed te filtreren
Moet ’t nog een stenen bak passeren
Om ’t fijnste vuiltje nog te weren
Men kan ’t niet zuiverder begeren
Een grote pomp daar aangebracht
Is voor ons dorp een ware pracht
De zwengel hangt in ieders macht
Beweegt zich bij geringe kracht
Het ambt dat hier Verspeek bekleedde
Bij ’t waterwerk gaf bezigheden
Om dikwels handelend op te treden
Werd alle knoeierij vermeden
Doch op die put is ’t niet secuur
Daar plant men menig bloemfiguur
Daar kan men ’t kroningsjaar in lezen
Ook ’t Kethels wapen moest er wezen
Daarom is een ijzeren hek verrezen
Ja, toen de pomp werd ingewijd
Was ons bestuur ook zo bereid
Zij kwam daar op bepaalde tijd
En daar begon de plechtigheid
De heer Verspeek hij pompte even
Als men de pomp zag water geven
Werd een luid hoera geheven
Men riep: ‘Verspeek, lang zal hij leven’
Daar stilt ineens de roep hoera
En kwam zijn dochter Kadia
Geheel gekleed in wit gala
Zij vult een kraft gevuld door Pa
Dit heerlijk vocht bracht zij de heren
Zij schonk een glas te hunner ere
De burgemeester nam nu ’t woord
Hij vond hier alles zo accoord
Daar ’t al tot ’t nuttigste behoort
Hij feliciteert ons enzovoort
‘Gij moet het’ zegt hij ‘niet vergeten
hoe dat Verspeek zich heeft gekweten’
Hij doet aan alle burgers weten
Deez’pomp zal voort Verspeekpomp heten
Ook Lindeijer kwam en zegt
‘Het plan is door Verspeek gelegd
Geen kind die ’t van Verspeek niet zegt’
Mejuffrouw Sauer ook gedronken
Heeft een boeket Verspeek geschonken
Als de harmonie haar tonen klonken
Schoot ieders ogen vreugdevonken
Zij voert nog enige lied’ren uit
De grootste als de kleinste guit
Zij proeven, drinken, zingen luid
Als men voorgoed de pomp ontsluit

Published in:

on 9 april 2008 at 12:43 Comments (2)

Tweede Wereldoorlog in Kethel

In mei 2008 is het 68 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog uitbrak.

Na het lezen van het boek Schaduwen over Schiedam, gebeurtenissen en belevenissen tijdens de bezettingsjaren 1940-’45, trof mij op bladzijde 170 de ‘Quartierbescheinigung’ van Hauptman Guntther waarmee Kethel Duitse inkwartiers moest opnemen. Met toestemming van Ser Louis, een van de eindredacteuren van het boek, mocht ik de verklaring scannen en in mijn weblog opnemen. Mede omdat ik een foto heb waarop een van de paarden gevorderd werd op het erf van mijn vader.

Ik heb de bezettingsjaren niet meegemaakt, mijn ouders hebben tegen de kinderen niet veel over de bezetting gesproken. Maar ons kinderen wel meegegeven, dat vrijheid een groot goed is.

In ons huisgezin met twee jonge kinderen, een boerderij in het dorp en op de zolder verbleven twee ingekwartierde soldaten, dit moet een aardige vrijheidsberoving geweest zijn voor mijn ouders.

Tegen het einde van de oorlog kwamen er veel mensen uit de stad om onderdak en eten vragen, hier zijn met een aantal mensen levenslange vriendschappen uit ontstaan.

De langverwachte bevrijding 5 mei 1945

Published in:

on 8 april 2008 at 19:43 Geef een reactie

Paaskoe

Pasen was bij uitstek de gelegenheid om de mooiste koe (en ook andere dieren, stieren, schapen, paarden, varkens) die na een uitstekende verzorging in de winter te belonen met een prijs. Een agrarisch evenement. Mijn vader was voorzitter van de Paasveetentoonsstelling van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw, afdeling Rotterdam, Schiedam en omstreken. De tentoonstelling vond plaats op de veemarkt in Rotterdam.

Bron: www.geheugenvannederland.nl

Paasveetentoonstelling 50 jaar geleden

De dieren werden gekeurd, beoordeeld en besproken tot de uiteindelijke prijswinnaar met de eer en een goede naam naar huis ging. Kortom het voorjaar was ingeluid.

Published in:

on 27 maart 2008 at 14:05 Comments (2)

Lente in Kethel

Lente in Kethel 1960

In het Laantje van Rip

Published in:

on 27 maart 2008 at 8:20 Geef een reactie

Kerklaan 8 en 10

Kerklaan 8 en 10 een interessant huizenblok tussen slijterij-wijnhandel ‘De Vriendschap’ en pand nummer 12 op de hoek van de Meeuwensingel. Voor 1938 een bomengalerij met daarachter een opslagplaats van een aannemer.

De familie van der Ende liet er twee herenhuizen bouwen uitgevoerd door aannemer Romein en timmerman van der Loo. De eerste bewoners de familie Cohen en de familie van der Griend huurden de woningen.

Voor 1938 De sloop

Jac. v.d.Ende oud 76 jaar 10 sept.1938

2008

Published in:

on 19 maart 2008 at 9:48 Geef een reactie

De Rank en afscheid Frans en Mieke Crone

Een feest van herkenning

Op vrijdag 14 maart 2008 was het weer zo ver, de Oranjevereniging Wilhelmina organiseerde haar jaarlijkse feestavond voor haar leden, in de Rank. De toneelgroep Maasland voerde het toneelstuk ‘De voordeur stond open’ op en na afloop van het toneelstuk vond de trekking van tombola plaats met daarbij vele gesponserde prijzen.

Mijn kraamverzorgster in 1951 Dora Lansbergen

De Rank, een verenigingsgebouw van de hervormde gemeente in Kethel, aan de Schiedamseweg 122, gebouwd in 1961. Het Verenigingslokaal ‘het Schepphuis’ was te klein geworden.

1960-1961
De bouw van De Rank De opening van De Rank

In eerste instantie werd het gebouw gebruikt voor kerkelijke doeleinden, maar in de loop der jaren werden de grote en kleine zaal ook gebruikt voor bruiloften en partijen, feestavonden, vergaderingen, presentaties, examens, kortom te veel om op te noemen.

Even wat sentiment: Arie en Catrien zouden, als ze nog in leven waren, bij het schrijven van dit stuk op 15 maart, precies 69 jaar getrouwd zijn.

15 maart 1939

Maar hun 40 jarige trouwdag is ook in De Rank gevierd:
15 maart 1979

Een receptie, een etentje, vergadering of een verjaardag alles was en is mogelijk voor de catering in De Rank. Eerst als beheerders de familie Kars en vanaf 1969 de familie Crone.

1964 2008

In de Maasbode van 19 maart 2008 weer feestje van herkenbaarheid
De familie Kars 65 jaar getrouwd

In het Nieuwe Stadsblad van 16 juli 2008 vond ik onderstaande advertentie:

Op zaterdag 6 september 2008 waren de heer en mevrouw Crone het middelpunt van de belangstelling. Vele kwamen om hem de hand te drukken en bedanken voor zijn jarenlange goede verzorging, gastvrijheid en prettige sfeer in De Rank.

Wat gaat er nu gebeuren met De Rank?

Published in:

on 15 maart 2008 at 15:42 Comments (5)

Molenbouwer en timmermanswerkplaats

De molenbouwer en timmerwerkplaats H. van der Loo rond 1900 een landelijk bekende molenbouwer aan de Schiedamseweg 17

Personeel voor de timmermanswerkplaats

Rippen en Van der Loo’s in de tuin van het woonhuis aan de Schiedamseweg 17, 1921.

In de jaren 50 speelden wij als dorpskinderen voor de werkplaats op de ongebruikte molensteen en houten binten. Het was niet altijd mogelijk, uitsluitend als de timmerlieden op karwei waren, vroegen we aan mijn moeder: ‘Mogen we aan de overkant op het hout spelen’.

1958

Bijna kunst

In de jaren 60 was er niet veel activiteit meer op het erf, de werknemers van Van der Loo waren over het algemeen op karwei buiten het dorp. Maar in 1969 een geweldig staaltje vakmanschap, een molenkap werd gerestaureerd en moest weer naar de plaats van bestemming vervoerd worden in Schipluiden. Een gevaarlijke onderneming in de nadagen van de molenbouwer, het hele dorp liep uit.

Mijn moeder(Catrien Rip-van den Berg) en mijn tante (Mien van der Eijk-Rip) zaten eerste rang

De afbraak De opbouw

Het woonhuis is gebouwd in 1894 en de eerste steen gelegd in juni door de 7 jarige Cornelis van der Loo.

In de kleine werkplaats naast het woonhuis heeft de enige brandweerwagen in Kethel nog jaren zijn stalling gehad en moest de uitrit hiervoor vrijgehouden worden. Wij wisten als eerste als er brand was in Kethel.

Published in:

on 8 maart 2008 at 22:21 Comments (6)

25 jarig jubileum dokter Sauer

Dokter Gabriel Sauer (1871-1938), arts te Kethel en Spaland van 1896 tot 1937 vierde in 1921 in Kethel zijn 25 jarig jubileum als dorpsdokter.

Dokter Sauer als voorzitter van de handboogschietvereniging Claudius Civilus

Een lied werd gemaakt op de wijze van: Er loopt door ’t gehucht

Men heeft ons gemeld

Als waarheid verteld

Van iets dat ons alle verheugde

Een kwart eeuw terug

Verspreide zich vlug

Door ’t dorp het bericht wat een vreugde

Daar woont weer in Kethel een dokter ja ja

De zieken die lachten het meest ha ha ha

Ja elk was verblijd toen ja ja

En ieder die weet

Hoe de dokter heet

Die nu een vijf en twintig tal jaren

Voor groot en voor klein

Een vriend wilde zijn

In vreugde en in leed en gevaren

Daarom zijn wij vrolijk en lachen ha ha

En vieren wij feest met de dokter ja ja

En zingen dit feestlied ja ja

Hij is bij elk feest

Steeds de eerste geweest

Om voor alle kinderen te zorgen

Daarom willen wij

Heel dankbaar en blij

Voor hem bij de zieken bezorgen

De smeersels en drankjes voorzichtig ja ja

De poeders en pillen en pleisters ja ja

De zieken genezen dan dra

God spare nog lang

In aller belang

Den dokter tot aller verblijden

Hij blijft als voorheen

Voor groot en voor klein

Een vriend en een helper in lijden

Dan danken eens aller verheugd hem ja ja

Voor al wat hij deed in ons midden ja ja

God zegene hem daarvoor ja ja

1937 G. Sauer met zijn vrouw Dirkje Bregman

Published in:

on 3 maart 2008 at 20:35 Comments (7)

Verhalen over Kethel na 1900 en heden

Koninginnedag in Kethel op 30 april

De werkgroep Kethel van de Historische Vereniging Schiedam heeft in het maart nummer Scyedam 2006 een uitgebreid stuk gepubliceerd over Kethelse Oranjefeesten door de jaren heen.

Noordeinde op weg naar het feestterrein

Familie en vrienden buiten het dorp kwamen speciaal voor de Oranjefeesten naar Kethel, zoals heden ten dage nog het geval is.

Tijdens de feesten was ook altijd een fotograaf in dorp. Na de feesten werd de etalage van groentewinkel Sosef (nu fietsenwinkel Ham) ontruimd om plaats te maken voor de foto’s met de bedoeling ze te kopen. Later werden de foto’s uitgestald in de winkel van Piet van Beurden.

Dr. Sauerstraat op weg naar het feestterrein

Koekoekslaan Koninginnedag heden

Het optuigen 1938 Dr. Sauerstraat 1958

Koekoekslaan Schiedamseweg

De jury en winnaars van het ringrijden 1967

De Verspeekpomp 1898-1914

Bron: www.geheugenvannederland.nl

Paasveetentoonstelling 50 jaar geleden

Lente in Kethel 1960 In het Laantje van Rip

Voor 1938 De sloop

Jac. v.d.Ende oud 76 jaar 10 sept.1938

2008

Mijn kraamverzorgster in 1951 Dora Lansbergen

1960-1961 De bouw van De Rank De opening van De Rank

Even wat sentiment: Arie en Catrien zouden, als ze nog in leven waren, bij het schrijven van dit stuk op 15 maart, precies 69 jaar getrouwd zijn.

15 maart 1939

Maar hun 40 jarige trouwdag is ook in De Rank gevierd: 15 maart 1979

1964 2008

In de Maasbode van 19 maart 2008 weer feestje van herkenbaarheid De familie Kars 65 jaar getrouwd

Personeel voor de timmermanswerkplaats

Rippen en Van der Loo’s in de tuin van het woonhuis aan de Schiedamseweg 17, 1921.

1958

Bijna kunst

Mijn moeder(Catrien Rip-van den Berg) en mijn tante (Mien van der Eijk-Rip) zaten eerste rang

De afbraak De opbouw

Het woonhuis is gebouwd in 1894 en de eerste steen gelegd in juni door de 7 jarige Cornelis van der Loo.

Dokter Sauer als voorzitter van de handboogschietvereniging Claudius Civilus

1937 G. Sauer met zijn vrouw Dirkje Bregman

Over de auteur

Lente in Kethel 1960

In het Laantje van Rip

1960-1961
De bouw van De Rank De opening van De Rank

Maar hun 40 jarige trouwdag is ook in De Rank gevierd:
15 maart 1979

In de Maasbode van 19 maart 2008 weer feestje van herkenbaarheid
De familie Kars 65 jaar getrouwd