‘Groete uit Kethel’ heden en verleden

Als je in google Dorpsstraat intypt, dan ben je avond bezig om alle Dorpsstraten te bekijken. Ik denk dat ieder dorp in Nederland een Dorpsstraat heeft.

In Kethel hebben wij ook een fraaie Dorpsstraat. Een dorpsbewoner heeft d.m.v. een uitvergrootte ansichtkaart uit het verleden in haar etalage te plaatsen, het heden en verleden weergegeven.

dorpsstraat

Maak eens een uitstapje naar het dorp Kethel, kijk omhoog naar de prachtige gevels van de panden in de Dorpsstraat en vergelijk of het heden en verleden nog overeenkomsten hebben.

012-22

016-2

dorpsstraat-1950-kopie foto-kruisplein-vanaf-vlaardingseweg-1920-kopie1

Tenslotte nog een zoeksteen:

dorpsstraat-zoekplaat

Published in: on 12 maart 2009 at 21:11  Comments (7)  

Heimwee, verlangen naar ouderwets gezellig, herkenbaar?

Een paar gebruiksartikelen uit vroegere tijden waar ik nu met weemoed naar kijk. Het zijn geen specifiek Kethelse gebruiksartikelen, maar nostalgische gedachtensprongen uit mijn jeugd en ik denk van ieder boven de 50 jaar

Herkent u ze nog?

De teil

Bij ons was de teil een multifunctioneel gebruiksartikel.

  • De was werd ‘in de week’ gezet in de teil
  • Eenmaal per jaar ging de teil mee naar het tonnetje steken als waterhouder
  • Op sinterklaasavond bracht de goedheiligman er de cadeautjes in en de poes vond haar plekje
  • Bij de wekelijkse badbeurt stond de teil voor de kolenkachel

En nu op haar oude dag staat zij bejaard en onder de stof nog steeds werkeloos in de kelder:


2008

Wikipedea zegt: Een teil (ook tobbe) is een ronde, maar ook vaak ovale bak, die vroeger vooral van verzinkt metaal werd gemaakt.

De Vliegenkast

De vliegenkast, de voorloper van de koelkast. Een houten kast, waarvan de deur bespannen was met minuscuul horren gaas, waar men eten in bewaarde zonder dat er vliegen of ander ongedierte bij kon komen. Bij ons hing de vliegenkast in de kelder.

Maar denk ook is aan:

  • Het pluche tafelkleed
  • De kolenkachel en kolenkit
  • Het theelichtje
  • De melkkoker
  • Het petroleumstel

  • De pannenplank

Herkent u deze nog: Veger en blik of ‘Varken’ en blik of stoffer en blik in combinatie met de mattenklopper als voorloper van de eerste elektische stofzuiger:

In de vijftiger jaren hadden wij zeil in de kamer met een kleed, het kleed werd iedere zaterdag opgepakt en buiten met de mattenklopper geklopt, het zeil werd 1 x per week in de was gezet en na een paar uur uitgewreven, ik ruik nog de geur van was in mijn neus. De overige dagen werden kruimels en stof geveegd met ‘varken en blik’ zoals mijn moeder het stoffer en blik noemde. Wat een luxe moet het voor de huisvrouw geweest zijn als er een stofzuiger aangeschaft werd.

Published in: on 16 juli 2008 at 17:19  Comments (2)  

Trots en een lofzang op ’t Kethelhuys

Schiedamseweg 2, rond 1910

Zoals ik eerder heb vermeld, er is iets gaande in het prachtige pand Schiedamseweg 2, de voormalige herberg De Vergulde Valck.

Nu is er een mooie cadeauwinkel geopend, geheel in stijl van het dorp.

Yvonne en John en hun enthousiaste kinderen hebben en zijn het pand aan het verbouwen: het dorp Kethel en het pand waardig.

Ga eens kijken

Een detail: het zoldertrapje in het woonhuis hebben zij gedecoreerd in hun winkel en als extra etalage in de winkel gebruikt en zelfs het trekkoordje voor het gewicht van de trap in ere hersteld.

Het zoldertrapje

De laatste ondernemersfamilie van Leeuwen sloten in 1990 hun kruidenierswinkel in het pand Schiedamseweg 2 dit tot droefenis van vele klanten. Ik denk dat zij trots geweest zouden zijn op deze nieuwe invulling van hun levenswerk.

Published in: on 22 juni 2008 at 15:22  Comments (6)  

Veelbelovend

Over de herberg en stalhouderij ‘Valck’ in Kethel wordt al vanaf 1637 in de archieven gesproken. Door de eeuwen heen is het pand van eigenaar op eigenaar een herberg, stalhouderij en kruidenierswinkel geweest en in 1925 kwam er een kolenhandel bij. Rond 1950 is de herberg woonhuis geworden en de kruidenierswinkel werd uitgebreid. In de jaren negentig is het pand volledig woonhuis geworden van de familie van Leeuwen. De heer en mevrouw van Leeuwen bereikten de pensioengerechtigde leeftijd en hebben hun goedlopende kruidenierswinkel gesloten.

Een indrukwekkend pand aan de Schiedamseweg 2 en in mei 2008 krijgt het alweer een beetje de uitstraling van 1910 of heeft het altijd deze uitstraling gehad?

2008

‘De Vergulde Valck 1910

1955

2008

2008

Veelbelovend staat in de etalage ‘Kethelhuys’, maar helaas nog gesloten. Vol belangstelling wacht ik de voortgang af.

Over het houten hoekpaneel op de hoek van het pand Schiedamseweg en Vlaardingseweg heb ik op mijn weblog ‘Houten hoekbord De Vergulde Valck’ een stukje geschreven.

De contouren van het hoekbord zijn nog duidelijk te zien en ik hoop dat er weer een hoekbord geplaatst gaat worden met daarop bijvoorbeeld ‘Kethelhuys’.

Published in: on 18 mei 2008 at 20:21  Comments (3)  

Nostalgie en Poëzie rond de Verspeekpomp

 De Verspeekpomp 1898-1914
004 Op verzoek van een aantal Kethels bewoners en met toestemming van Hans Verspeek, onderstaand het gedicht gemaakt door Kadia Verspeek rond 1900 over De Verspeekpomp. De Verspeekpomp is in 1914 van het    Kruisplein verwijderd na de komst van de riolering en waterleiding. Aan mijn lezers de vraag waar is De Verspeekpomp gebleven. Hoe prachtig zou het zijn om hem weer in ere te herstellen, zonder zijn  gebruikstoepassing uiteraard.

De Verspeekpomp

Al jaren heeft men ernaar gehaakt
En heel veel plannen zijn gemaakt
Maar spoedig van de baan geraakt
Wat hielp toch al dit plannen maken
Zonder tot een start te raken
Dit kon toch immers niets beduien
Daar enigen het steeds verbruien
Hun vuilnis alsmaar blijven struien
In ’t water van de Kerkelaan
Neen langer kon dat zo niet gaan
Te drinken was er niet veel aan
En voor ’t gebruik ook niets gedaan
Zo vaak al in de Raad besproken
Was weer de ure aangebroken
Dat het er weer geducht zou spoken
Benieuwd hoe men ’t er af zou stoken
Maar wat nu ieders aandacht trekt
Verspeek die vraagt het woord direct
Hij toont hun teek’ning en bestek
En geeft zich op als architect
Een opzichter zou hij niet dulden
Als hij dat postje eens vervulde
Dan nam hij op zich alle schulden
En kost ’t twaalfhonderd gulden
Hier was men gauw mee uitgepraat
En ieder was hier mee gebaat
Geen wonder dat de hele Raad
’t Verder aan hem overlaat
Het plan ging gauw tot daden rijpen
Daar kwam een schip met leidingpijpen
Die eens gebruikt dus te begrijpen
Dat men ’t roest eruit moest slijpen
Het roest of gaslicht liet niet los
Zij gingen scheep naar van den Bos
Daar schoongebrand en uitgerost
Men kan zich denken wat dat kost
Die pijpjes had men wel gelegen
Als er vergunning was verkregen
’t Heemraadschap nooit gauw genegen
Hield nu dat zaakje erreg tegen
Eind’lijk was ’t bezwaar opzij
En trok men aan de karrewei
De boom der Kerklaan was van klei
Waarin men diep de buisjes lei
Vanaf het dorp langs Bos en Baden
Langs Koollaan door de Hargkade
Den werkman was dit ook geen schande
Maar kwam dit werkje goed ter stade
Het aanplakbord werd eerst verzet
Toen graafde men een diepe pet
Daar stenen ringen ingezet
Zo ’t keldervocht haar loop belet
Om ’t water goed te filtreren
Moet ’t nog een stenen bak passeren
Om ’t fijnste vuiltje nog te weren
Men kan ’t niet zuiverder begeren
Een grote pomp daar aangebracht
Is voor ons dorp een ware pracht
De zwengel hangt in ieders macht
Beweegt zich bij geringe kracht
Het ambt dat hier Verspeek bekleedde
Bij ’t waterwerk gaf bezigheden
Om dikwels handelend op te treden
Werd alle knoeierij vermeden
Doch op die put is ’t niet secuur
Daar plant men menig bloemfiguur
Daar kan men ’t kroningsjaar in lezen
Ook ’t Kethels wapen moest er wezen
Daarom is een ijzeren hek verrezen
Ja, toen de pomp werd ingewijd
Was ons bestuur ook zo bereid
Zij kwam daar op bepaalde tijd
En daar begon de plechtigheid
De heer Verspeek hij pompte even
Als men de pomp zag water geven
Werd een luid hoera geheven
Men riep: ‘Verspeek, lang zal hij leven’
Daar stilt ineens de roep hoera
En kwam zijn dochter Kadia
Geheel gekleed in wit gala
Zij vult een kraft gevuld door Pa
Dit heerlijk vocht bracht zij de heren
Zij schonk een glas te hunner ere
De burgemeester nam nu ’t woord
Hij vond hier alles zo accoord
Daar ’t al tot ’t nuttigste behoort
Hij feliciteert ons enzovoort
‘Gij moet het’ zegt hij ‘niet vergeten
hoe dat Verspeek zich heeft gekweten’
Hij doet aan alle burgers weten
Deez’pomp zal voort Verspeekpomp heten
Ook Lindeijer kwam en zegt
‘Het plan is door Verspeek gelegd
Geen kind die ’t van Verspeek niet zegt’
Mejuffrouw Sauer ook gedronken
Heeft een boeket Verspeek geschonken
Als de harmonie haar tonen klonken
Schoot ieders ogen vreugdevonken
Zij voert nog enige lied’ren uit
De grootste als de kleinste guit
Zij proeven, drinken, zingen luid
Als men voorgoed de pomp ontsluit

Published in: on 9 april 2008 at 12:43  Comments (2)  

Schoolhuis Vlaardingseweg 19

In november 1878 vindt een feestelijke opening plaats van de nieuwe school met drie lokalen omdat het schooltje, waar nu het Schepphuis Dorpsstraat 15, te klein was. Van de nieuw gebouwde school aan de Vlaardingseweg heb ik nog een schoolfoto in mijn bezit waarop:

De eerste steen gelegd

door

Hendrik Leendertszoon Lansbergen

en

Dirk Bastiaanszoon van der Eijk

Leerlingen der openbare school

op 20 mei 1878

 kethel-schoolsteen-voor-1941-kopie.jpg Ik wil de steen toch plaatsen, helaas slechte kwaliteit

Hieronder het eerste parochieschooltje in Kethel met schoolhuis:

steen-schephuis.jpg schepphuis.jpg Schepphuis 2008

In het schoolhuis Vlaardingseweg 19 volgen snel achter elkaar drie schoolmeesters, waarna in 1885 Evert W. Lindeijer, hoofd van de openbare school wordt en het schoolhuis aan de Vlaardingseweg 19 gaat bewonen.

vlaardingerweg-kethel-2.jpg    kethelse-schoolfotos-voor-1941-3-kopie.jpg E.W. Lindeijer (1858-1940)
vlaardingerweg-kethel-3.jpg   afbraak    vlaardingseweg-2007.jpg opbouw 2008

Een nieuw schoolhuis wordt gebouwd in de pastorietuin aan de Kerkweg, waar eerst hoofdonderwijzer Schmidt gaat wonen en later hoofdonderwijzer van Velzen.

schoolhuis-kerkweg-2008.jpg Voormalig schoolmeestershuis Kerkweg

Het schoolhuis Vlaardingseweg 19 kan ik uitsluitend herinneren, dat het bewoond werd door twee gezinnen, beneden de familie de Bruin en boven de familie van Schie. Als kinderen kropen wij over de achterschutting om in de tuin te spelen met de kinderen van de families.

vlaardingerweg-achter.jpg Voormalig schoolhuis achter 1958

Daar waar uithangt

De achterkant van het Raadhuis of oude gemeentehuis houdt niet veel optimisme in. De voorkant van het Raadhuis is nu een gezellig eethuis geworden.

En als we voor het Raadhuis staan, tussen de twee ramen zien we aan de gevel een slecht onderhouden, gebeeldhouwde zandsteen welke Jaap de Raat in zijn zichtbare getuigen heeft omschreven:

De steen heeft als opschrift ‘Van Holy Anno 1624’ en toont de alliantiewapens van ambachtsheer Hugo Muys van Holy en van zijn vrouw Catalina Rataller. Als helmteken onderscheiden we een duif, terwijl onderaan de pot (het wapen van Kethel) zichtbaar is.

zandsteen-raadhuis-schiedamseweg-2.jpg Uit: Zichtbare getuigen
zandsteen-raadhuis-schiedamseweg-4.jpg 1930

  zandsteen-raadhuis-schiedamseweg-3.jpg 2008  zandsteen-raadhuis-schiedamseweg.jpg 
Published in: on 19 januari 2008 at 14:40  Comments (2)  

Thuiskomen

jacobuskerk-2.jpg

Het boek van R.W. Poels 100 jaar Jacobuskerk (1890-1990) 1000 jaar parochieleven in Kethel inspireerde mij, als niet kerkelijk persoon, mijn gevoelens bij de Jacobuskerk te beschrijven.

Zodra ik voor korte of langere tijd uit Kethel vertrek en waar ik ook vandaan kom zie ik de eenvoudige torenspits van de Jacobuskerk. Dat is thuiskomen.

Als kind van nederlands hervormde ouders, mochten wij uiteraard de katholieke kerk niet bezoeken. Dit heb ik later goedgemaakt.

Een mooi tegelplateau, welke boven de schouw hangt in de zaal van de pastorie. Het opschrift luidt: ‘Ao Di MDCCCXC GAUDETE IN DOMINO’ (In het jaar onzes Heren 1890 Verheugt U in de Heer).

plankette-in-de-jacobuskerk-kethel.jpg

De omgeving van de Jacobuskerk is de laatste 50 jaar veranderd. Van landelijke omgeving naar villawijk, maar de torenspits van de Jacobuskerk blijft altijd zichtbaar.

jacobuskerk-4-1958.jpg    jacobuskerk-3-1958.jpg 1955
foto-kerkweg-nabij-jacobuskerk1980.jpg 1980 jacobuskerk.jpg 2008

Er valt nog veel te vertellen over de Jacobuskerk en hun parochianen. Zeker deze laatste groep is in 100 jaar nog even enthousiast over hun kerk en adviseer dan ook ga eens kijken.

Ik ben druk bezig met een artikel over de Sint Jacobusschool, de school heeft van 1889 tot 1969 in Kethel vele scholieren gehuisvest.

Jacobusschool 2 mei 1944_0008

Published in: on 12 januari 2008 at 15:49  Comments (2)  

Twee plekjes heden en verleden in het dorp

Plekje 1, ga eens kijken:
Vandaag kunnen wij ons niet meer voorstellen, dat in het pand Vlaardingseweg nummer 3 een schoen- en zadelmaker er zijn brood verdiende. Voor 1935 werkte de heer Schaap in zijn werkplaats. In 1935 naam de heer van Leeuwen de zaak over. Ik ruik nog de geur van leer en zie de heer van Leeuwen met spijkertjes in de mond in zijn werkplaats aan het werk, als je voor reparatie schoenen kwam brengen. De zadels en tuigen waren in de zestiger jaren uit de gratie en Tinus van der Leije uit Bijdorp nam de schoenmakerij van de gepensioneerde heer van Leeuwen over.

foto-zadel-en-schoenmaker-van-leeuwen-vlaardingseweg-1935-2jp.jpg 1935 009.jpg 2007

Plekje 2, kijk richting Kerkweg en u ziet het:
Dorpsstraat, links tegen de gevel van wagenmakerij van Beurden heeft altijd een prachtig gevelbord gehangen. Het plaatje uit 1935 is niet zo’n fraaie foto, maar op de achtergrond De Jacobuskerk.

dorpsstraat-schiedamseweg-kethel.png 1935
dorpstraat-tegen-van-beurden-wagenmaker.jpg dorpstraat-tegen-van-beurden-wagenmaker-2007.jpg 2007
Published in: on 11 november 2007 at 14:01  Comments (2)  

Zoekborden in Kethel

adrie-digitale-camara-februari-2007-037.jpg Hoek Dr. Sauerstraat/Schiedamseweg
textielhoek-voormalig-huis-verspeek.jpg Schiedamseweg 1
pict0066.JPG Kerkweg tegenover Jacobuskerk
 beurden-van-kerklaan-2.jpg  Kerklaan 2
steen-garage-ruigrok.jpg Schiedamseweg 33 pand Bloemenketheltje
steen-schephuis.jpg Bij het Schepphuis
steen-kerklaan-10-12.jpg Kerklaan 10-12
Published in: on 30 oktober 2007 at 8:44  Comments (2)